Spitfire, Supermarine Aviation Works baş tasarımcısı R. J. Mitchell tarafından kısa menzilli, yüksek performanslı bir avcı uçağı olarak tasarlandı. İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) ve diğer müttefik ülkeler tarafından II. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında kullanılan metal tasarımlı, tek kişilik savaş uçağı olan Supermarine Spitfire, ilk uçuşunu 5 Mart 1936’da gerçekleştirdikten sonra 1938 tarihinde İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) filolarında hizmete girdi. Günümüzde yaklaşık 60 tanesi uçar durumda olup, aynı zamanda dünyanın birçok yerindeki havacılık müzesinde statik olarak sergilenmekte. Spitfire, İngiltere Savaşı (Battle of Britain) sırasında Alman savaş uçaklarına karşı sağladığı başarılarla dünya havacılık tarihine ismini yazdırdı. Bu savaşla efsane statüsüne ulaşan uçak 20,000 adetten fazla üretildi. 12 yıl üretimde kalan Spitfire’ın en dikkat çekici özelliği, geliştirilmiş motor ve silahlara adapte olabilme ve savaş ilerledikçe rekabetçi kalabilmesiydi.

TÜRKİYE ve SUPERMARINE SPITFIRE MK. 1

Türk Hava Kuvvetleri, İkinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde av filolarını güçlendirmek maksadıyla Spitfire Mk 1’leri envanterine almak istedi. İngiltere’den 15 adet Spitfire Mk.1’in siparişi onaylandı. Ancak savaş sebebiyle sadece 3 adet Spitfire Türkiye’ye gönderildi. Üretilen diğer uçaklar ise, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin envanterine gitti. Bu 3 uçak, Çorlu’da bulunan 4. Alaya bağlı 42. Avcı Bölüğü’nde eğitim amaçlı kullanıldı. Yedek parça sıkıntısı nedeniyle kısa bir süre sonra kullanım dışı kalan üç uçaktan 1940 yılında gelen iki Spitfire, İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından Mısır’a uçurulduktan sonra yeni seri numaraları aldı. 

Sayın Necati Artan’ın ilk yalnız uçuşunu yaptığı uçaktan esinlenerek hayata geçirilen bu 4 numaralı Spitfire Mk. 1a ise, 702 sayılı üretim numarasına sahip olup, Eastleigh/İngiltere’de Merlin III motoruyla üretildi. İlk uçuşunu 16 Mayıs 1940’da gerçekleştirdi. Bu Spitfire, Aeroplane & Armament Experimental Establishment (AAEE) tarafından sol kanat altına 30 galonluk bir uzun menzil yakıt tankı monte edilerek Tip 343 olarak belirlendi. Bunu De Havilland pervane denemesi ile 66, 118 ve 152. Filolardaki hizmet testleri takip etti. 15 Ekim 1940 tarihinden itibaren Christchurch Hava Meydanı’nda Özel Görev Uçuş (Special Duty Flight) biriminde yer aldı. 13 Mart 1941 tarihinde, Merlin 45 motora sahip, Mk Va varyasyonuna dönüştürüldü. 2 Ekim 1941’de, tek kişilik savaş uçağı pilotlarını eğiten 59. Operasyonel Eğitim Birimi’nde (OTU) görev aldı. 16 Temmuz 1942’de foto-keşif görevi için PRVIII Type G’ye çevrildi. 30 Eylül 1942’de 542. filoda hizmet verdikten sonra, 5 Mayıs 1943’te 8. Operasyonel Eğitim Birimi’nde (OTU) görev aldı. 25 Şubat 1944’de bir kazada hasar aldı. 25 Ağustos 1944’te onarıldıktan sonra İngiltere’de hizmet dışı bırakıldı, ardından Türkiye’ye satıldı.

M.S.Ö. Hava ve Uzay Müzesi’ne,  Ali İsmet ÖZTÜRK tarafından kazandırılan bu özel mock-up Supermarine Spitfire Mk 1a, kanadında Şanlı Hava Kuvvetlerimizin o yıllardaki amblemini taşımaktadır.